Hakan Fidan: PKK’dan kurtulmamız gerek

Bakan Fidan, TRT World yayınında gündemi kıymetlendirdi. Fidan Rusya-Ukrayna savaşında barış planının sıkıntı lakin denemeye paha olduğunu söyledi. Fidan, Suriye’deki yeni idarenin öncelikleri ortasında terör örgütü PKK/YPG işgalini durdurmanın yer aldığını PKK terör örgütünün bütün bölge ülkeleri için tehdit oluşturduğunu söyledi.

ABD Başkanı Donald Trump’ın göreve başlamasından sonra milletlerarası sistemin gerçek savlarını yeni “Amerikan bakış açısıyla” sorguladığını bunun da dünyaya “şok dalgaları” yarattığını belirten Fidan, ABD’nin mevcut sistemden daha fazla ne elde edebileceğini aradığını belirterek, “Onların bakış açısına nazaran, ABD verdiğinden daha azını alıyor. Bu sebeple tüm bağları, ekonomiyi, ticareti, teknolojiyi ve güvenliği sorguluyorlar.” diye konuştu.

Avrupalı aktörlerin hayli kaygılı olduğunu aktaran Fidan, Avrupalıların bu durumun süreksiz olduğunu umduğunu aksi bir durumda, “Yeni bir güvenlik yapısı nasıl oluşturulabilir? Yeni bir ekonomik yapı ile nasıl ilerlenebilir? Avrupa’nın ABD’ye bağımlılığı nasıl azaltılabilir? Çağdaş dünyada, mevcut zorluklar karşısında nasıl yol alınabilir?” sorularının sorulduğunu vurguladı.

Avrupalıların Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde “güvenilir ve güçlü bir ortak” olduğunu gördüklerini belirten Fidan, Ankara’nın, Suriye, Irak ve başka yerlerdeki terörizm ve istikrarsızlık üzere meselelere karşı düzgün bir liderlik sergilediğini ve yalnızca bunlara karşı uğraş etmeyip birebir vakitte “güvenilir bir müttefik ve ortak olduğunu tekrar tekrar kanıtladığı” değerlendirmesinde bulundu.

RUSYA-UKRAYNA BARIŞ PLANI DENEMEYE DEĞER

ABD Başkanı Trump’ın Rusya-Ukrayna savaşında “derhal ateşkes” istediğini hatırlatan Fidan, mümkün bir barış planının güç lakin denemeye bedel olduğunu tabir etti. Fidan, “Türkiye, Ukrayna’da barışa katkıda bulunmak ve Ukrayna’nın tekrar inşasına katkıda bulunmak için her türlü rolü oynamaya istekli ve hazır.” diye konuştu.

Öncelikle ateşkes, uygulanabilir ve uzun vadeli bir barış planına muhtaçlık olduğunu aktaran Fidan, “Şu an ABD idaresi, Avrupalılar ve bizler; hepimiz, mümkün ateşkes ve barış planının farklı istikametleri üzerinde çalışıyoruz. Lakin, kısa vadeli acil ateşkes gereksinimini uzun vadeli stratejik telaşlarla birleştirmek şu anda çok değerli bir mevzu. Şu anda üzerinde çalıştığımız bahis tam olarak bu.” sözlerini kullandı.

Bakan Fidan, Türkiye’nin ateşkes görüşmelerinde yer almak, mesken sahipliği ve yapabilecekleri hakkında tekliflerde bulunduğunu kaydederek, ABD’nin şu an birinci görüşmeleri yaptığını ve plan oluşturma sürecinde olduğunu belirtti.

ABD’li mevkidaşı Marco Rubio, Trump’ın Ukrayna ve Rusya Özel Temsilcisi Keith Kellogg, Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Lideri Andriy Yermak ve Ukrayna Savunma Bakanı Rüstem Umerov ile Almanya’daki temaslarına değinen Fidan, şu an planın oluşturulma evresinde olduğu izlenimini edindiğini belirtti.

“AVRUPALI DOSTLARIMIZIN KAYGISINI ANLIYORUZ”

Bakan Fidan, Avrupalıların Ukrayna probleminde masada olmama ihtimaline ait, “Avrupalı dostlarımızın tasalarını nitekim anlıyoruz. Dürüst olmak gerekirse haklı olduklarını düşünüyorum.” dedi. Süreçte Avrupalılara da danışılması gerektiği bildirisini veren Fidan Avrupalılardan, bazen “aynı olgun davranışın” görülmediğini vurgulayarak, “Onların masada olma hakkını tanıyoruz. Lakin birçok vakit Türkiye’nin de masada olması gerektiğini söylemeyi ihmal ediyorlar. Zira bizim yakın etrafımızda oluyor. Bunun haricinde her iki tarafla da yakın bağlarımız var ve Türkiye pek çok aktörden daha fazlasını sunabilir.” diye konuştu.

“İdeal bir dünyada Ukrayna’nın toprak bütünlüğünün korunduğunu görmek isteriz. Lakin şu an savaş devrindeyiz; ve ne yazık ki bu savaşın sonucunda birtakım seçimler; kimi acı seçimler yapmak zorundayız” diyen Fidan, şu anda bunların masada olduğuna işaret etti.

Fidan, bütün tarafların “ateşkes için önceliğin ne olması gerektiğini” sorguladığına değinerek, iki tarafın da farklı gayeleri ve tasaları olduğunu, ABD arabuluculuğunun tarafları bir orta yolda buluşturmaya kâfi olup olmayacağının sorgulandığını söyledi.

SURİYE’DEKİ SON DURUM VE TERÖRLE MÜCADELE

ABD’li mevkidaşı Rubio ile Suriye’deki durumu da ele aldıklarını belirten Fidan, ABD’li yetkililerin bugün kendi siyasetlerini formüle ettiğini düşündüğünü ve ayrıntılı görüşmeler için vakte gereksinim olduğunu söyledi.

Terör örgütü PKK/YPG işgalini durdurmanın Suriye’deki yeni idarenin de öncelikleri ortasında olduğunu belirten Fidan, “Hem Suriye ve Türkiye’nin hem de Irak ve Kürtlerin çıkarları için PKK’dan kurtulmamız gerekiyor.” dedi. PKK’nın “çok maksatlı bir terör örgütü” olduğunu belirten Fidan, “Sadece Türkiye’yi maksat almıyorlar. İran’ı amaç alıyorlar, Irak’ı amaç alıyorlar, Suriye’yi gaye alıyorlar. Bu nedenle, bu virüsten daima birlikte kurtulmanın vaktinin geldiğini düşünüyorum.” diye konuştu.

DAEŞ İLE MÜCADELE

Terör örgütü DAEŞ’in yine ortaya çıkmamasının sağlanması konusunda bölge ülkelerinin terör problemini ele almak için sorunu sahiplenerek bir platform kurmasının kıymetine değinen Fidan, Türkiye’nin bu türlü bir platform kurulması konusundaki teklifini hatırlattı.

Fidan, bu konuda istihbarat konusunun ehemmiyetine atıfta bulunarak, yapılandırılmış bir düzeneğe gereksinimin olduğunu ve bunun yalnızca DAEŞ sorununda değil, hudut güvenliği konusunda çalışmak için de yeterli bir başlangıç olacağını aktardı.

“Terör sıkıntısını çözmek” gayesiyle bölgeye yapılan müdahalelerin diğer problemlere da neden olduğuna dikkati çeken Fidan, bunların yaşanmaması için bölgesel sahiplenmenin kıymetini vurguladı.

“NETANYAHU’NUN NİYETİ SAVAŞI YENİEN BAŞLATMAK”

Bölgedeki gelişmelerin İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun Gazze’deki ateşkesi sürdürmeye niyetli olmadığını gösterdiğini belirten Fidan, “Tüm rehineleri alır almaz, niyeti maalesef savaşı tekrar başlatmak. Zira Amerikalılar dışında onu durduracak ne bir baskı ne de diğer bir güç var.” dedi.

Fidan, Trump ve idaresinin Gazze’de bir diğer soykırımı tedbire vazifesinin olması gerektiğini tabir ederek, aksi durumda Trump’ın seçim kampanyası sırasında lisana getirdiği savaşları durduracağı tarafındaki iletilerinin boşa gideceğini vurguladı.

Tarafların ateşkes mutabakatının ikinci etabına geçilmesi için gerekli detayları çözmesini umduğunu kaydeden Fidan, “Önümüzdeki iki hafta, ikinci basamağa geçilmesi açısından büyük kıymet taşımakta.” diye konuştu.

YAPAY ZEKA ÇALIŞMALARI

Türkiye’nin yapay zeka alanındaki pozisyonuna değinen Fidan, “Hükümet olarak farkındalığımız çok yüksek. Yapay zekanın faydaları konusunda çok bilinçliyiz.” sözlerini kullandı.

Fidan, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ilgili bakanlıklara bu mevzuda ağır çalışma talimatı verdiğini belirterek, “Savunma sanayi üssümüzden başlayarak öteki dijital şirketlere kadar yerli şirketlerimizin yanı sıra başka ülkeler ve öteki yabancı şirketlerle işbirliği ve ortak teşebbüs üzerinde çalışmaya açığız.” dedi.

Sanayi ve Teknoloji Bakanının mevzuyla ilgili bir plan üzerinde çalıştığını vurgulayan Fidan, “Kendileriyle tertipli olarak görüşüyorum, zira bu çok rekabetçi bir alan ve memleketler arası düzenlemelere de muhtaçlık var, münasebetiyle çok yakından takip etmeye çalışıyorum.” diye konuştu.

Bakan Fidan, Çin ve ABD’nin yapay zeka konusunda bulunduğu pozisyonu yakalamanın güç olduğuna dikkati çekerek, “Ancak bu yalnızca bizim sıkıntımız değil, Avrupa başta olmak üzere öteki birtakım ülkeler de birebir sıkıntıyla karşı karşıya. Tahminen de alternatif olarak yapay zeka üzerinde çalışmak üzere ortak bölgesel ya da memleketler arası bir paktın modülü olabiliriz.” tabirlerini kullandı.