Grönland ve Antarktika’daki buz katmanları hariç buzullar, 2020 yılında global olarak 121 bin 728 milyar ton buz içeriyordu. O vakitten beri her yıl buz kütlelerinin yaklaşık yüzde 5’ini kaybediyorlar.

Antarktika buzullarının lokal olarak yüzde 2’si ve Orta Avrupa’daki buzulların yüzde 9’u her yıl kayboluyor.

İsviçre’deki Zürih Üniversitesi’nde bulunan Dünya Buzul İzleme Servisi (WGMS) tarafından koordine edilen ve memleketler arası bir araştırma grubu tarafından yürütülen yeni bir çalışma, dünya genelindeki buzul değişimlerine ait en kapsamlı bilgileri sunuyor.

GlaMBIE (Buzul Kütle İstikrarı Karşılaştırma Çalışması) projesini yürüten araştırmacılar, 2000-2023 devri için farklı saha formülleri ve uydu müşahedeleri kullanarak buzul genişliğindeki değişiklikleri topladı, birleştirdi ve tahlil etti.

Araştırmacılar bilhassa 450 bilgi kaynağından 233 mahallî buzul kütlesi değişikliği kestirimi derledi.

KÜTLELERDE 6 BİN TONDAN FAZLA KAYIP

GlaMBIE’nin bulgularına nazaran, 2000 yılından 2023 yılına kadar global buzul kütlesinde 6 bin 542 milyar tonluk bir kayıp kaydedildi. Bu kayıp, deniz düzeyinin 18 milimetre yükselmesine katkıda bulundu. Yıllık artış oranı 0,75 mm olarak belirtildi. Bu sonuçlar, buzulları global deniz düzeyinin yükselmesinden sorumlu faktörler ortasında okyanus ısınmasından sonra ikinci sıraya yerleştiriyor.

BUZ KAYBINDA YÜZDE 36 ARTIŞ

Yıllık bazda, buzullar 273 milyar ton buz kaybetti; bu da tahlil devrinin birinci yarısından (2000-2011) ikinci yarısına (2012-2023) kadar yüzde 36’lık bir artış manasına geliyor. Buz kütlesi kaybı Grönland buz katmanının kaybına kıyasla yaklaşık yüzde 18 daha fazla ve Antarktika buz katmanının kaybının iki katından daha fazla oldu.