Viyana Filarmoni Orkestrası’nda çalmak, bir müzisyen için başarının nihai sembollerinden biridir. Gelenekleri ve benzersiz çalım tarzı ünlüdür, ancak bu dünyaca ünlü orkestra, gelişmeye devam etmek istiyorsa, yeni nesil müzik verilerini beslemesi de biliyor.
Orkestranın ilk kez 2018’de Viyana Filarmoni Orkestrası Akademisi’ni kurmasının nedeni budur. Ama klasik müzisyenler için bu prestijli bitirme okullarında öğrenci olmak nasıl bir şey? Musica, bazılarıyla tanışmak ve öğrenmek için Avusturya’nın başkentine gitti.
Bir sonraki nesil
Viyana Filarmoni Orkestrası için yeni nesil yıldızları tespit etme ve geliştirme ilkesiyle kendi müzik akademisini kurdu.
Özel ve çok yönlü iki yıllık bir program hazırlayan akademi, aralarında New York’tan Lucas Stratmann’ın da bulunduğu yaklaşık bir düzine öğrenci aldı.
“Hepimiz günde saatlerce kendi başımıza çalışıyoruz. Ama bir araya gelip bu müziği birlikte yaratma fırsatımız var ki bu gerçekten harika.”
Akademinin diğer alımı olan Petra Liedauer, “İlk provayı hala çok iyi yaşayanlar, yaşadıklarıma inanamadığım için gözyaşlarına çok yakındım” dedi.
Programın parçaları ana hedeflerden biri, onların orkestrasının geleneklerini ve efsanevi çalma tarzını özümsemesidir.
Viyana Filarmoni Orkestrası Akademisi’nin yöneticisi Michael Bladerer, “En önemli şey orkestrada çalmaktır, çünkü orkestrada bir şeyler aktarılır ve aktarılır” diye açıklıyor.
“Her hafta bir meslektaştan almayı ders de tabii ki çok ama çok önemli. Oda müziği olmazsa olmaz, karşınızda şef yokken, çünkü birdenbire ne zaman yükümlü olması gerektiğini, ne zaman teslim almanız gerektiğini anlıyorsunuz.
Harika müzisyenler yapıyor
Akademide geçirdikleri süre boyunca, çalışanlar ayrıca Viyana Filarmoni Orkestrasının en yönetici sanatçılarından bazılarından bireysel koçluk elde etti.
“Geçmişte öğrendiklerimizi onları sadece orkestrada çalarak değil, aynı zamanda onların ağızlarından ve bağımsız müzisyenler olmalarına yardımcı olarak aktarabilmenin bizim korumamız olduğunu düşünüyorum.” diye açıkladı Viyana Filarmoni Birinci Kemancısı Benjamin Morrison.
Stratmann, orkestrada çalmanın yanı sıra bu bireysel eğitim yaklaşımının onu daha iyi bir klasik müzisyen yapmada çok önemli olduğu konusunda ısrar ediyor.
“Çalmanın teknik kitapları hakkında çok şey öğrenebildim, ama aynı zamanda çalarken daha yaratıcı düşünmeyi de öğrenebildim. Bu derslerde alabildiğimiz bu inanılmaz derin bilgi.
Her mekân merkezinde: mükemmelliğe ulaşmak.
Orkestra geleceğini izlerken ve çağdaş müziği savunurken, aynı zamanda İngiliz maestro Tomas Adès gibi kendi kuşaklarının en başarılı bestecilerinden bazılarıyla performans sergileme konusunda mükemmel bir şansa sahip oluyorlar.
Adès, “Böyle büyük bir orkestrada ilk kez veya hayatlarında ilk kez çalma zevkini yaşamak her zaman çok heyecan vericidir.
Bununla birlikte, onların başarılı olması için birçok niteliğe ihtiyaçları vardır. Bladerer için sahiplenilmesi gereken en önemli özellik, mükemmelliğe kavuşturmaktır.
“Mükemmellik en üsttedir. Elbette gelenek temel bir değerdir, zarafet belli bir rol oynar ama mükemmellik esastır. Sonunda yaptığınız her şey en üst düzeyde olmalıdır.”
Rekabetçi bir dünya
Lucas Stratmann klasik, büyük umutları olan gelecek nesil müzisyenlerin bir parçası, ancak profesyonel bir müzisyen olmak en kolay kariyer seçimi değil.
“Klasik müzik dünyasında çok şey öğrenmek ve buna kapılmak çok kolay” diyor.
“Muhtemelen 14 ya da 15 yaşlarındayken bazı şüphelerim vardı. Bundan gerçekten bir kariyer yapabilir miyim? performans gösterebilecek miyim? Müzikle ne olacak? Ve demek istediğim, müziği seviyorum. Ve burada olmak, müzik alanında kariyer yapmak konusunda bana güvence verdi, bu inanılmaz bir duygu,” diye ısrar ediyor Amerikalı.
Ama böyle seçkin bir okul parçası olmak nasıl bir duygu?
Stratmann, “…bu sadece benim için çok zengin bir müzik deneyimi olmamış, aynı zamanda beni büyüten ve bana çok ilham veren inanılmaz arkadaşlar edindim” diye ekliyor.
Kemancı Robert Amadeo Sanders aynı fikirde: “Gündüz birlikte çalışıyoruz ve sonra geceleri bir araya geliyoruz. Ve bu destek sistemine sahip olmak gerçekten çok ama çok harika.”
‘Karşılama ve selamlaşma’
Akademide gittikleri süre boyunca, sahiplerinin sadece efsanevi şefleri sahnede – örnek dünyaca ünlü şef Christian Thielemann ile – deneyimleme şansına sahip olmaz, aynı zamanda sözde ‘tanışma ve selamlama’ oturumları sırasında onları kişisel olarak tanıma fırsatı bulurlar.
Thielemann, öğrencilerin öğrenecekleri en önemli ve en zor olması gereken kişinin homojenlik ya da bir olma kavramı olarak tanımladığı şey olduğunu söylüyor.
“Çoğu zaman çok açık sözlükler. Deneyimleri olmadığı için toplantılar çok doğrudan ele alıyorlar. Artık öyle değilim, biraz daha katıyım ve bu biraz kayboluyor.” Sonra bazen düşünüyorum, onlarda görebildiğimi görüyorum,” diyor Thielemann gülerek.
Öğrenciler bazen ikonik Sagrada Familia’da bir dünya prömiyeri yapmak veya Viyana’daki Schönbrunn Sarayı’ndaki Yaz Gecesi Konseri gibi tarihi anlara da katılıyorlar.
Obua sanatçısı Katharina Kratochwil akademide bugüne kadar geçen zamanı şöyle özetliyor: “En büyük hayalim bir orkestrada yer alıyor, bir orkestrada obua çalabilmek. Tabii ki Viyana Filarmoni Orkestrası ile olursa daha iyi olur.”
Orkestranın ikinci keman bölümünde bir pozisyon kazanan Stratmann, Musica’ya dayandırılan yerleri bitiriyor: “Viyana Filarmoni Orkestrası’nda çalmak da hayalini kurduğum bir şeydi ve evveli buraya geldi ve herkesin orkestrada çalmaktan ne kadar zevk aldığını ve nasıl çaldığını gördüm. Müziği ve arka plan böylesine güzel bir şekilde kararlı kararlar ve bu da benim müziğe olan tutkumu yeniden canlandırdı.”
